Πριν λίγες ημέρες η είδηση του θανάτου της Μπρίτανι Μέιναρντ συγκλόνισε την παγκόσμια κοινότητα. Η 29χρονη καρκινοπαθής Αμερικανίδα υλοποίησε την ειλημμένη απόφασή της να βάλει τέλος στη ζωή της με ευθανασία.
Η ευθανασία ή υποβοηθούμενη αυτοκτονία, ένα θέμα-ταμπού, επανήλθε στο τραπέζι των συζητήσεων μεταξύ οργανισμών, γιατρών αλλά και ασθενών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο.
Ηταν 1η Νοεμβρίου, μια μέρα πριν ο χρονοδείκτης αρχίσει να διαγράφει τον κύκλο των 30 ετών της μικρής σε διάτκεια ζωής της.
Η Μπρίτανι με το συγκλονιστικό μήνυμά της στο Facebook λίγα λεπτά πριν αφήσει την τελευταία της πνοή, έκανε τον θάνατό της καμπάνια υπέρ του δικαιώματος στη ζωή με αξιοπρέπεια.
Στην τελευταία της ανάρτηση στο Facebook την οποία δημοσίευσε το περιοδικό People, η Μέιναρντ έγραψε:
«Λέω γειa σε όλους τους καλούς μου φίλους και την οικογένειά μου. Σήμερα είναι η μέρα που έχω διαλέξει για να φύγω με αξιοπρέπεια μπροστά στην αρρώστιά μου, αυτός ο τρομερός καρκίνος στον εγκέφαλο μου έχει πάρει τόσα πολλά… αλλά θα μου είχε πάρει ακόμα περισσότερα. Ο κόσμος είναι ένα πανέμορφο μέρος, τα ταξίδια ήταν ο καλύτερος μου δάσκαλος, οι πιο κοντινοί μου φίλοι και γνωστοί είναι οι καλύτεροι δότες. Έχω μάλιστα έναν κύκλο συμπαράστασης γύρω από το κρεβάτι μου καθώς γράφω αυτές τις λέξεις… Γειά σου κόσμε. Μοίρασε θετική ενέργεια. Προχώρα μπροστά!».
Κική Τσακίρη: «Ναι θα έκανα ευθανασία εάν επιτρεπόταν στην Ελλάδα
Η Κική Τσακίρη είναι μητέρα τριών παιδιών, οικονομολόγος με σπουδές στην Φρανκφούρτη, εξειδικευμένη στα θέματα του Κοινωνικού Ταμείου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θύμα της Νόσου ALS ή του Κινητικού Νευρώνα (Πλάγια Μυοατροφική Σκλήρυνση) είναι από τους ανθρώπους που όπως δηλώνει στο protothema.gr εάν η νομοθεσία της το επέτρεπε θα δεχόταν να κάνει ευθανασία.
«Ναι θα έκανα ευθανασία εάν επιτρεπόταν στην Ελλάδα. Eχω κάνει δυο αιτήσεις και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στο υπουργείο Υγείας, αλλά δεν έχω πάρει καμία απάντηση μέχρι σήμερα».
Το μόνο που μπορεί να κουνήσει η Κική Τσακίρη είναι τα μάτια της. Η ασθένειά της είναι η ίδια με εκείνη του Στίβεν Χόκινγκ. Ζει στη Ρόδο, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε και έχει ανάγκη φροντίδας όλο το 24ωρο. Καθισμένη σε αναπηρικό καροτσάκι που είναι συνδεδεμένο με ένα μηχάνημα προηγμένης τεχνολογίας που παρακολουθεί την κίνηση του ματιού και με ένα πληκτρολόγιο έχει τη δυνατότητα να γράφει και να σερφάρει στο διαδίκτυο.
Η καθημερινότητά της «μια χαρά χάλια» λέει και εξηγεί πως για πολλούς λόγους θα ήθελε να κάνει ευθανασία. Από το 2000, όταν την χτύπησε η νόσος βρίσκεται σε αναπηρικό καροτσάκι και κάνει καθημερινά περίπου 30 αναρροφήσεις, διαδικασία εξαιρετικά επώδυνη. Όταν κάποια στιγμή έγραψε ότι θέλει να πεθάνει, η κόρη της Αναστασία τής είπε:
«Δεν θέλω να μεγαλώσω ορφανή». Εάν τα οικονομικά της της το επέτρεπαν θα πήγαινε στην Ελβετία εκεί που ο νόμος επιτρέπει την ευθανασία. «Χρειάζομαι 25.000 ευρώ για να το κάνω και δεν τα έχω. Αν είχα τα χρήματα εκεί θα πήγαινα». Ο θάνατος των κινητικών νευρώνων που έχει υποστεί, καθιστά αδύνατο για τον εγκέφαλο της να ελέγξει τους μύες ή να στείλει μηνύματα.
ο περασμένο καλοκαίρι η νόσος ALS βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο όταν διασημότητες ανά τον κόσμο πήραν μέρος στο ice bucket challenge. Η Κική Τσακίρη είχε δηλώσει τότε: «Σαν ασθενής της als επικροτώ την πρωτότυπη αυτή ιδέα. Μόνο που ο Tύπος περιορίστηκε στους διάσημους που συμμετέχουν. Καμία αναφορά για τη θανατηφόρα ασθένεια που τα θύματα της πολλαπλασιάζονται. Διάβασα πως και η Καλομοίρα μπουγελώθηκε για φιλανθρωπικό σκοπό. Το άρθρο δεν αναφέρει για ποιο σκοπό. Θα παρακαλούσα τις διασημότητες που θέλουν να βοηθήσουν, να μας γνωρίσουν, για να ξέρουν που πηγαίνουν οι φιλανθρωπίες τους. Το πανεπιστήμιο Κρήτης, η ομάδα του καθηγητή Αχιλλέα Γραβάνη, ανακάλυψαν τις νευροτροφίνες, ουσία που υπόσχεται θεραπεία της als. Η έρευνα χρηματοδοτείται από Αμερική και την als worldwide foundation. Στην Ελλάδα ως ασθενείς είμαστε ανύπαρκτοι.
Οταν καταλήγουμε στο τελευταίο στάδιο που είναι η μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. Δεν μας παρέχεται ούτε νοσηλευτική φροντίδα. Πέρυσι χάρη στον ηθοποιό Τάκη Βαμβακίδη και τον τραγουδιστή Βασίλη Λέκκα, οργανώθηκε συναυλία και ενισχύθηκα οικονομικά. Δεν χρειάζεται να μιμηθούμε το ice bucket challenge για να δείξουμε την φιλανθρωπία μας. Υπάρχουν τόσοι άλλοι τρόποι, όπως συναυλίες, αθλητικοί αγώνες, τηλεοπτικά σόου, κ. α. Η υποστήριξη μας είναι πρωτίστως χρέος της πολιτείας και όχι των celebrities. Αν και το ice bucket challenge εξυπηρετεί και τη δική τους προβολή».
«Στην Ελλάδα γίνονται ευθανασίες»
Αυτή τη στιγμή μονάχα σε τέσσερις χώρες της Ευρώπης, στην Ελβετία, στην Ολλανδία, στο Βέλγιο και στο Λουξεμβούργο, επιτρέπεται η ευθανασία ή υποβοηθούμενη αυτοκτονία, ενώ στη χώρα μας«υπάρχουν αιτήματα ασθενών για ευθανασία και κάποια ικανοποιούνται χωρίς να το μαθαίνει κανείς»λέει στο protothema.gr ο καθηγητής Στέφανος Γερουλάνος.
Στην Ελλάδα ο Ποινικός Κώδικας αντιμετωπίζει ως αδίκημα την υποβοήθηση αυτοκτονίας. Ωστόσο υπάρχουν επιστήμονες υποστηρικτές της ευθανασίας, υπό συγκεκριμένες όμως προϋποθέσεις.
«Πιστεύω ότι θα πρέπει να υπάρξει μια νομοθεσία που να επιτρέπει την ευθανασία, κάτω από ορισμένες πολύ αυστηρές προϋποθέσεις. Είμαι υπέρ της ευθανασίας γιατί πιστεύω πως ο άνθρωπος πρέπει να είναι ελεύθερος να ορίζει τη ζωή και τον θάνατό του και να έχει δικαίωμα σε έναν αξιοπρεπή θάνατο. Καταρχάς θα πρέπει να υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του ασθενούς ή των άμεσων συγγενών του, η σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού, ενώ ένα ειδικό συμβούλιο, αποτελούμενο από νομικούς και γιατρούς, θα πρέπει να δίνει την τελική έγκριση. Κίνδυνοι υπάρχουν και γι’ αυτό η νομοθεσία θα πρέπει να προβλέπει όλα τα ενδεχόμενα», είπε ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Γιάννης Τούντας.